Shared Decision in Zorgnetwerken van Ouderen met Dementie

Aanleiding
Zorgprofessionals werkzaam in de zorg voor de groeiende groep ouderen met dementie en hun mantelzorgers, merken op dat de zorg vaak niet aansluit op de wensen van de doelgroep en dat de uitvoering van zorgbesluiten regelmatig hapert. Deze professionals stellen hogescholen en lectoraten regelmatig vragen over hun rol en over de mogelijkheden van gezamenlijke besluitvorming (shared decision making, SDM). Wetenschappelijk gezien is er nog weinig theoretische en empirische kennis over shared decision making in de zorg.

Doelstelling
Het RAAK-PRO project Shared decision in zorgnetwerken gaat hiermee aan de slag. Het is gericht op zorgprofessionals in het algemeen (verpleegkundigen, verzorgenden, maatschappelijk werkenden, huisartsen) en casemanagers in het bijzonder. Casemanagers zijn langdurig verantwoordelijk voor afstemming van de zorg op de vraag en voor de coördinatie en uitvoering van zorg en diensten. Alhoewel de overheid casemanagement bij mensen met dementie onderschrijft, is er nog geen landelijk erkend beroepsprofiel en -opleiding. Ook missen casemanagers en andere zorgprofessionals kennis en een instrumentarium om de zorg voor mensen met dementie en hun mantelzorgers vanuit gezamenlijke besluitvorming vorm te geven.

Er worden drie deelstudies uitgevoerd:
• kwalitatief longitudinaal onderzoek binnen zorgnetwerken rond mensen met dementie gericht op de gezamenlijke besluitvorming en uitvoering van zorgbesluiten (beschrijvend en modelvormend).
• onderzoek naar de competenties van casemanagers dementie, waar het gaat om de gezamenlijke besluitvorming en uitvoering van de zorgbesluiten in deze zorgnetwerken.
• ontwikkelonderzoek naar een digitale Keuzehulp Dementie en een instrument om het gebruik van deze keuzehulp in te passen in het SDM-proces van zorgprofessionals, inclusief een trainingsmodule.

Een multidisciplinair consortium bestaande uit onderzoekers van lectoraten van drie hogescholen en twee universiteiten, vertegenwoordigers van de beroepsgroepen (geriatrisch verpleegkundigen en casemanagers) en landelijke kenniscentra is verantwoordelijk voor de aansturing van het onderzoeksprogramma dat door docent-onderzoekers, docent-promovendi en studenten wordt uitgevoerd.

Beoogde resultaten
Het onderzoeksprogramma ondersteunt de genoemde beroepsgroepen en de wetenschappelijke discussie rond shared decision making met de volgende producten:
• wetenschappelijke kennis over gezamenlijke besluitvorming en uitvoering van zorgbesluiten in zorgnetwerken rond mensen met dementie.
• (longitudinaal) databestand bestaande uit uitgewerkte interviews met steeds vijf leden van 20 zorgnetwerken rond mensen met dementie.
• een best practice beschrijving van shared decision making binnen casemanagement in de dementiezorg en een beroepsprofiel van de casemanager dementie.
• een digitale Keuzehulp Dementie waarmee de zorgprofessional de cliënt en mantelzorger kan ondersteunen bij de keuze van zorg en diensten en de monitoring van de uitvoering ervan.
• hierop aansluitende handleiding voor zorgprofessionals waarmee het keuzehulpgebruik in de praktijk kan worden gebracht. Dit SDM-instrument bevat bovendien een trainingsmodule voor het gezamenlijke gebruik van de keuzehulp.