Crowdfunding voor burgerinitiatieven

Civic crowdfunding is een nieuw en snel groeiend instrument om buurtinitiatieven te financieren. Er bestaan echter nog veel vragen bij gebiedsprofessionals op het gebied van civic crowdfunding. Om maatschappelijke projecten te laten bloeien, moeten ze snel kunnen beoordelen of een project suc-cesvol kan worden en of de gemeente een rol kan nemen. Deze kennis ontbreekt nu. Er is te weinig bekend over welke crowdfunding initiatieven succesvol zijn en hoe gebiedsprofessionals een ge-meentelijke organisatie zo benaderen, dat ze snel en effectief voor bewoners kunnen optreden.
Het onderzoek richt zich op nieuwe functies voor professionals binnen gemeenten, zoals gebieds-managers, gebiedsmakelaars en participatiemedewerkers. Zij zoeken in samenwerking met bewo-ners, (sociaal) ondernemers en maatschappelijke organisaties naar mogelijkheden om bewonersini-tiatieven te laten bloeien.
Het onderzoek richt zich specifiek op de vraag hoe gebiedsprofessionals hun gemeentelijke organi-satie kunnen inrichten op deze vorm van burgerparticipatie en hoe zij kennis en menskracht kunnen mobiliseren in gebieden (civic crowdsourcing). Door het programma ontstaat een kennisnetwerk tussen Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Rotterdam, de VNG Academie, professionals bij ruim 14 gemeenten en de twee belangrijkste civic crowdfunding platforms in Nederland

Eindrapportage

De vraag die centraal stond is: Hoe kunnen gebiedsprofessionals (ten dienste van de gemeenten) met behulp van civic crowdfunding burgerinitiatieven helpen ondersteunen en financieren?
Gebiedsprofessionals zijn op zoek naar alternatieve manieren waarop zij bewoners kunnen helpen om tot financiering van initiatieven in hun gebied te komen. Crowdfunding, bijvoorbeeld met een ondersteunend ICT-platform, is een volwassen wordende mogelijkheid hierbij.
De gebiedsprofessional zoekt daarbij naar zijn rol als intermediair tussen het initiatief/de initiatiefnemers enerzijds, en de participatie-stimulerende maar tegelijk ook regulerende overheid anderzijds. Over welke praktische instrumenten kan de professional beschikken om initiatieven te faciliteren en welke onderscheidende (meer)waarde bieden die instrumenten op de langere termijn?

Het onderzoek richtte zich op de rol van de gebiedsprofessionals vanuit 3 perspectieven.
Ten eerste het niveau van beleidsmakers in de deelnemende gemeenten: hoe kijken zij naar de potentiële en reële rol van crowdfunding in het beleid ten aanzien van initiatieven?
Ten tweede de gebiedsprofessionals in (de deelnemende) gemeenten zelf; waar lopen zij tegenaan bij het inzetten van crowdfunding en aan welke inzichten en tools hebben zij behoefte?
Ten derde moet er ook een beeld (kenmerken) ontstaan van de initiatiefnemers en hun initiatieven met behulp van crowdfunding en de landelijke ontwikkelingen op dat gebied. Hoe zetten zij crowdfunding al in en welke ondersteuning van gebiedsprofessionals hebben zij daarbij nodig?

Het onderzoek bood, naast inzicht in het gemeentelijk beleid waarbinnen de gebiedsprofessional moet opereren, dus zicht op de bepalende omgevingsfactoren en levert daarmee kennis en tools om met behulp van civic crowdfunding maatschappelijke projecten succesvol te helpen financieren.
In het eerste jaar van het onderzoek zijn (kwantitatieve) analyses gemaakt van bestaande civic crowdfunding projecten uit 2016 en 2017. Dit heeft geresulteerd in de Monitor 2018 (zie website) die het ccf-landschap in kaart brengt.
Via enquêtes (zowel kwantitatief als kwalitatief) zijn daarna initiatiefnemers zelf benaderd om inzicht te krijgen in de faal-en succesfactoren van de met crowdfunding gefinancierde burgerinitiatieven.
Belangrijk blijken uiteraard het onderwerp zelf, het netwerk van de initiatiefnemer(s) en het doorzettingsvermogen van betrokkenen te zijn. Het gehele proces van aanvraag tot financiële afronding is een lange weg, waarin vaak organisatie en planning, en de daarbij optredende behoefte aan informatie en ondersteuning van de overheid, bepalende factoren zijn. Voort bleek dat de gevraagde ondersteuning vooral maatwerk betreft. Elk initiatief c.q. aanvrager vraagt om een ander soort ondersteuning.

Parallel hieraan startte het onderzoek naar gemeentelijke beleid t.a.v. burgerinitiatieven en crowdfunding bij 5 van bij dit onderzoek aangesloten middelgrote gemeenten (Utrecht, Apeldoorn, Leiden, Haarlemmermeer en Venlo). In deze gemeenten kan met een eigen of extern platform gebruik gemaakt worden van crowdfunding. Dit onderzoek is mede uitgevoerd door een van onze studenten die de uitkomsten heeft gebruikt voor haar afstudeerscriptie. Het resultaat schetst het beeld van gemeentes die in hun uitingen burgerparticipatie stimuleren, maar dit beleid vaak niet vastleggen in concrete beleidsregels en/of procedures. Beleid, voorwaarden en financiering t.a.v. burgerinitiatieven zijn vaak zeer versnipperd binnen de totale organisatie. De weg van het burgerinitiatief en de financiering ervan zijn daarom te vaak afhankelijk van de persoonlijke invulling door betrokken ambtenaren en gebiedsprofessional.