Ergotherapie en Do-It-Yourself technologie

Hulpmiddelen zijn essentieel voor participatie van mensen met beperkingen. Echter, niet alle beschikbare hulpmiddelen zijn bruikbaar vanwege individuele verschillen in beperkingen of het niet goed samengaan met andere hulpmiddelen. In de revalidatie is behoefte aan individuele oplossingen.
Ergotherapeuten zijn van oudsher de expert in advisering en aanpassing van hulpmiddelen. Do-It-Yourself technologie,
zoals 3D-printen, biedt kansen om hulpmiddelen meer op maat, goedkoper, sneller en samen met de client te maken.
In het RAAK-Publiek project ‘Ergotherapie en DIYtechnologie’ (1 mei 2020-31 december 2022) stond de volgende vraag centraal: ‘Hoe kan 3D-printen geïntegreerd worden in de dagelijkse praktijk van revalidatieergotherapeuten en welke ondersteuning hebben zij daarbij nodig?’
Binnen zorgorganisaties Adelante Zorggroep, Libra Revalidatie & Audiologie en Sevagram is gedurende 2 jaar actieonderzoek uitgevoerd in leergemeenschappen aan de hand van vier fasen (analyse, design/testen, implementatie,
doorontwikkeling). De input in deze leergemeenschappen kwam niet alleen van ergotherapeuten of andere revalidatieprofessionals en hun cliënten, maar ook van (adaptatie)technici, 3D-print-experts, docenten, studenten en onderzoekers met een achtergrond in de zorg,
materiaalkunde, ontwerpen of engineering.
Het project heeft geresulteerd in een variatie aan producten en resultaten voor onderzoek, onderwijs als de praktijk,
waaronder een procesbeschrijving voor het 3D-printen van hulpmiddelen. Een bijbehorende toolbox bevat o.a.
handleidingen en workshops om te kunnen 3D-ontwerpen en 3D-printen. Op de website Hulpmiddelentips.nl is een speciale zoekingang ‘Maak het zelf’ toegevoegd waar 3Dontwerpen gezocht en gedeeld kunnen worden. Als één van de eersten in Nederland is er een werkwijze inclusief templates en instructiemateriaal ontwikkeld waarmee het maakproces van ‘hulpmiddelen naar maat’ aan de geldende Europese wetgeving (Medical Devices Regulation) voldoet,
zowel voor zorgorganisaties als 3D-ontwerp/print bedrijven.
De resultaten zijn verwerkt in lesmateriaal voor onderwijsmodules voor bachelor studenten ergotherapie,
gepresenteerd op (inter)nationale symposia/conferenties en in publicaties, zoals de ontwikkelde ‘MDR-proof’ werkwijze en de procesbeschrijving die recent zijn aangeboden aan internationale wetenschappelijke tijdschriften (beide ‘under review’).

Eindrapportage

Hulpmiddelen zijn essentieel voor participatie van mensen
met beperkingen. Echter, niet alle beschikbare hulpmiddelen
zijn bruikbaar vanwege individuele verschillen in beperkingen
of het niet goed samengaan met andere hulpmiddelen. In de
revalidatie is behoefte aan individuele oplossingen.
Ergotherapeuten zijn van oudsher de expert in advisering en
aanpassing van hulpmiddelen. Do-It-Yourself technologie,
zoals 3D-printen, biedt kansen om hulpmiddelen meer op
maat, goedkoper, sneller en samen met de client te maken.
In het RAAK-Publiek project ‘Ergotherapie en DIYtechnologie’ (1 mei 2020-31 december 2022) stond de
volgende vraag centraal: ‘Hoe kan 3D-printen geïntegreerd
worden in de dagelijkse praktijk van revalidatieergotherapeuten en welke ondersteuning hebben zij daarbij
nodig?’
Binnen zorgorganisaties Adelante Zorggroep, Libra
Revalidatie & Audiologie en Sevagram is gedurende 2 jaar
actieonderzoek uitgevoerd in leergemeenschappen aan de
hand van vier fasen (analyse, design/testen, implementatie,
doorontwikkeling). De input in deze leergemeenschappen
kwam niet alleen van ergotherapeuten of andere revalidatieprofessionals en hun cliënten, maar ook van
(adaptatie)technici, 3D-print-experts, docenten, studenten en
onderzoekers met een achtergrond in de zorg,
materiaalkunde, ontwerpen of engineering.
Het project heeft geresulteerd in een variatie aan producten
en resultaten voor onderzoek, onderwijs als de praktijk,
waaronder een procesbeschrijving voor het 3D-printen van
hulpmiddelen. Een bijbehorende toolbox bevat o.a.
handleidingen en workshops om te kunnen 3D-ontwerpen
en 3D-printen. Op de website Hulpmiddelentips.nl is een
speciale zoekingang ‘Maak het zelf’ toegevoegd waar 3Dontwerpen gezocht en gedeeld kunnen worden. Als één van
de eersten in Nederland is er een werkwijze inclusief
templates en instructiemateriaal ontwikkeld waarmee het
maakproces van ‘hulpmiddelen naar maat’ aan de geldende
Europese wetgeving (Medical Devices Regulation) voldoet,
zowel voor zorgorganisaties als 3D-ontwerp/print bedrijven.
De resultaten zijn verwerkt in lesmateriaal voor
onderwijsmodules voor bachelor studenten ergotherapie,
gepresenteerd op (inter)nationale symposia/conferenties en
in publicaties, zoals de ontwikkelde ‘MDR-proof’ werkwijze
en de procesbeschrijving die recent zijn aangeboden aan
internationale wetenschappelijke tijdschriften (beide ‘under
review’).