Het verpleeghuis van de toekomst is een thuis

Aanleiding Er zijn in ons land ruim 65.000 verpleeghuisbewoners, die in verpleeghuizen goede zorg en onderdak ontvangen. Het thuisgevoel van deze bewoners hangt af van factoren als autonomie, afhankelijkheid en geborgenheid. Maar goede zorg en een echt thuisgevoel staan soms op gespannen voet met elkaar. Zorgprofessionals en bestuurders van verpleeghuizen geven aan dat de grote uitdaging van de huidige verpleeghuiszorg bestaat uit het anticiperen op andere bewoners met zwaardere zorgvragen en andere ideeën over de kwaliteit van leven in verpleeghuizen.
Doelstelling
De onderzoeksvraag in dit project luidt: hoe kunnen ouderen die intensieve zorg ontvangen in bestaande verpleeghuizen een optimaal thuisgevoel ervaren?
Het doel van dit project is enerzijds om een breed gedragen verandering in de 'thuisbeleving' teweeg te brengen binnen bestaande (deel)locaties van verschillende verpleeghuizen. Anderzijds beoogt het project daaruit kennis en onderwijs te genereren voor toekomstige generaties professionals die werkzaam zijn in verpleeghuizen.
Het onderzoek zal worden uitgevoerd in de vorm van informatieve sessies en workshopsessies.
Beoogde resultaten Het resultaat van dit project bestaat uit trainingsinstrumenten voor primaire scholing en nascholing: o.a. een werkboek en uitgewerkte scenario's, een 3D-demoruimte, een LEGO toolbox en een meetinstrument voor evaluatie van het thuisgevoel.
Studenten profiteren door deelname aan de workshops en doordat de resultaten tevens zullen worden vertaald naar onderwijsmateriaal waarin concrete handvatten staan voor (fysieke en sociale) transities in een verpleeghuissetting. Hierin staat persoonsgericht werken (concreet uitgewerkt) centraal. Doordat meerdere verpleeghuisinstellingen deelnemen, kunnen do's en don'ts als basis dienen en worden gebruikt voor directe kennisuitwisseling tussen de instellingen onderling.
Verdere kennisdeling vindt plaats via wetenschappelijke artikelen, een website en een symposium.

Eindrapportage

Vraag aan een zaal met mensen wie een naaste heeft die in het verpleeghuis woont en vele handen gaan omhoog. Vraag je vervolgens wie het een fijne plek vindt om op bezoek te gaan, dan gaan ze naar beneden. Het verpleeghuis heeft geen positief imago in onze maatschappij. Het is een plek waar je vooral niet terecht wilt komen. Dit, terwijl er tienduizenden mensen in Nederland op verpleeghuiszorg aangewezen zijn. Zij doen hun best om ook dat laatste stukje van hun leven betekenis te geven in een omgeving die niet altijd op hun wensen is afgestemd. Wij willen laten zien dat het verpleeghuis wél een plek kan zijn waar het fijn wonen en werken is. Een plek waar je gezien mag worden en mensen graag langskomen. Hoe je dit kunt bereiken, is door een multidisciplinair team onderzocht in ‘Het verpleeghuis van de toekomst is (een) thuis’. Door middel van literatuuronderzoek en een grootschalige veldstudie is het fenomeen thuisgevoel in een verpleeghuis bestudeerd. Aan dit onderzoek hebben vier verpleeghuizen meegewerkt, waar bewoners, medewerkers en familieleden zijn geïnterviewd. Omdat de woonomgeving van mensen vaak als vanzelfsprekend wordt gezien, hebben we mensen eerst fototoestelletjes gegeven, waarmee foto’s zijn gemaakt van wat iedereen opviel. Mensen, situaties, objecten, die hen een thuisgevoel gaven (of juist niet) zijn vastgelegd. Daarna zijn we in gesprek gegaan. Zo spraken mensen over de foto’s van familieleden aan de wand, maar ook over samen eten en doen wat je graag wilt doen. Het onderzoek heeft geresulteerd in een model, dat inzicht geeft in de belevingswereld van bewoners in een verpleeghuis. Daarnaast zijn de resultaten vertaald naar een lespakket voor mbo, hbo en het werkveld. Om de resultaten tastbaar te maken is ook een thuisgevoelappartement ingericht in een van de deelnemende verpleeghuizen. Zo kunnen mensen zien hoe het anders kan!