Leren leven met de oesterboorder

In het RAAK MKB project Leren Leven met de oesterboorder werkt het consortium (bestaande uit Penvoerder HZ University of Applied Sciences, 12 Zeeuwse Oesterkweekbedrijven en de belangenorganisatie Nederlandse Oester Vereniging en kennisinstellingen Wageningen Marine Research en Hogeschool Van Hall Larenstein) aan de onderzoeksvraag “Met welke kweekmaatregelen kan de opbrengst van bodem oesterkweek worden verbeterd in de productieomgeving Zuidwestelijke Delta waar een hoge predatiedruk van de Japanse oesterboorder is?”
De Zeeuwse oestersector kampt sinds enkele jaren met sterk teruglopende opbrengsten van bodem oesterkweek als gevolg van de Japanse oesterboorder. Oesterboorders boren een gat in de schelp van oesters en eten daarna het vlees op. Zonder extra maatregelen zal de productie verder teruglopen en een enorme impact hebben op de Nederlandse oestersector, tot aan het staken van bedrijven toe.
Het consortium heeft als doel om Zeeuwse oesterkwekers gevalideerde handelingsperspectieven aan te reiken die hen in staat stellen om kweekmaatregelen te nemen waarmee de Japanse oesterboorder wordt weggehouden, vermeden of bestreden teneinde de overleving en groei van oesters op hun kweekpercelen te vergroten en daarmee hun opbrengst te vergroten.
Vanaf februari 2018 wordt in een periode van twee jaar zowel in het laboratorium als in de Oosterschelde en Grevelingen geëxperimenteerd met nieuwe en verbeterde kweekmaatregelen om beter inzicht te krijgen in factoren die van invloed zouden kunnen zijn op het gedrag van de Japanse oesterboorder alsook op de effectiviteit van preventieve en curatieve maatregelen die worden ingezet.
De resultaten werken door in het onderwijs (Opleidingen: Aquatische Ecotechnologie en Delta Management van de HZ Delta Academie en Kust- en Zeemanagement van Van Hall Larenstein), de onderzoekspraktijk van HZ (Delta Academy Applied Research Centre/DA-ARC), betrokken kennisinstellingen en de beroepspraktijk van oesterkwekers.

Eindrapportage

De Zeeuwse oestersector kampt sinds enkele jaren met sterk teruglopende opbrengsten van bodem oesterkweek als gevolg van de Japanse oesterboorder. Oesterboorders boren een gat in de schelp van oesters en eten daarna het vlees op. Zonder extra maatregelen zal de productie verder teruglopen en een enorme impact hebben op de Nederlandse oestersector, tot aan het staken van bedrijven toe.
Het doel van het RAAK MKB project ‘Leren leven met de Oesterboorder’ was om Zeeuwse oesterkwekers gevalideerde handelingsperspectieven aan te reiken die hen in staat stellen om kweekmaatregelen te nemen waarmee de Japanse oesterboorder wordt weggehouden, vermeden of bestreden teneinde de overleving en groei van oesters op hun kweekpercelen te vergroten en daarmee hun opbrengst te vergroten.
Uit de resultaten van het project blijkt dat actieve oesterboorders 2,2 meter per dag kunnen afleggen. Daarnaast hebben oesterboorders een voorkeur voor kleine oesters en verkiezen ze creuzen boven platte oesters. Hoe langer oesters in de zomer los van de bodem opgekweekt kunnen worden (waardoor ze iets groter kunnen groeien voordat ze op percelen worden uitgezaaid) hoe beter. Op kweekpercelen worden per 11 tot 12 oesterboorders per m2 aangetroffen. Actief schoon vissen van oesterpercelen helpt in de vermindering van de aanwezige oesterboorders. Veelbelovend is het idee om marktwaardige oesters op de bodem te beschermen met een barrièrerand van mosselzaad. Deze mosselen kunnen als alternatief voedsel dienen voor de oesterboorders. In het project is ook onderzocht of het uitkomen van de ei-pakketten van de oesterboorder tegengegaan kan worden. Het onderdompelen in azijnzuur (4,75 procent), ongebluste kalk of een ultrasoon bad geeft inderdaad een vertraging zonder negatief effect op de overleving van oesters.
De resultaten van het project staan op de Wiki van de HZ-website, http://www.deltaexpertise.nl/wiki/index.php/OB_Oesterboorder_VN, Verder werken de resultaten door in het onderwijs (Opleidingen: Aquatische Ecotechnologie en Delta Management van de HZ Delta Academie en Kust- en Zeemanagement van Van Hall Larenstein), de onderzoekspraktijk van HZ (Delta Academy Applied Research Centre/DA-ARC), betrokken kennisinstellingen en de beroepspraktijk van oesterkwekers.