Mogelijk maken van inclusieve cultuurparticipatie (MoMIC)

Inclusieve cultuurparticipatie is voor mensen met een cognitieve beperking niet vanzelfsprekend, terwijl het wel een wezenlijke bijdrage kan leveren aan hun welzijn en deelname in de samenleving. Er zijn steeds meer artistiek ondernemers die zich richten op deze doelgroep, maar de matching tussen aanbod en doelgroep laat te wensen over en de kennis over hoe je dat doet wordt nog weinig breed gedeeld.
In dit project werken we op basis van recente wetenschappelijke en praktijk-inzichten met en voor artistiek aanbieders, de doelgroep en zorgprofessionals aan het ontwikkelen van een platformconcept voor online ontmoeting en vraag-aanbod matching. Dit platform staat symbool voor het samenkomen van de wereld van sociale zorg en de wereld van kunst- en cultuur.
Dit doen we in een actieonderzoek met een brede leergemeenschap gefaciliteerd door een onderzoeker vanuit het sociale domein (HAN) en een onderzoeker vanuit het kunstendomein (ArtEZ), met studenten van HAN en ArtEZ, en ondersteund door een adviesraad van landelijke experts vanuit praktijk en wetenschap.
Het project draagt bij aan betere maatschappelijke participatie van doelgroepen met een chronische conditie of beperking en aan de ontwikkeling van economische kansen en professionalisering voor artistiek ondernemers. Bovendien willen we in het project de voorwaarden realiseren voor langjarig commitment tussen de consortium-partners om tot een gezamenlijke RAAK-PRO aanvraag te komen op basis van de uitkomsten van dit project.

Eindrapportage

In een ontwerpend actieonderzoek met partners uit werkveld, onderzoek en onderwijs in het sociale en
artistieke domein werd een on-line platform voor inclusieve cultuurparticipatie ontwikkeld, vanuit de
onderzoeksvraag: Wat is een inspirerend, haalbaar en duurzaam concept voor online ontmoeten waarin
kunst- en cultuurparticipatie de mogelijkheden vergroot voor betekenisvolle inclusie?
Ter beantwoording zijn tijdens leergemeenschap- en adviesraadbijeenkomsten Art Dialogue Methods (ADM)
toegepast om betekenisvolle ontmoeting te faciliteren en tot gezamenlijke inzichten te komen. Parallel
ontwikkelden ontwerpstudenten en deelnemers aan de leergemeenschap een werkend prototype voor een
on-line platform voor inclusieve cultuurparticipatie.
Het onderzoek leidde tot de volgende bevindingen:
Een te ontwikkelen sociaal-artistiek onderzoeksprogramma zou zich moeten richten op drie categorieën
kwesties: fundamentele thema’s in het artistieke en sociale domein; praktische of technische kwesties voor
inclusieve cultuurparticipatie; kwesties aangaande de verhoudingen tussen de domeinen en hun actoren.
Verder zou bij inclusie het omarmen van diversiteit voorop moeten staan omdat uitgaan van diversiteit ruimte
creëert om verschillen in ondersteuningsbehoeftes te zien en daarop te acteren zodat deelnemers
authentieke artistieke ervaringen kunnen hebben ongeacht of en hoezeer zij een beperking hebben. Daaruit
volgt dat een on-line platform inclusief is als het gebruikers gelijkwaardig benadert maar wel uitgebreide
ondersteuningsmogelijkheden biedt zonder concessies te doen aan de aard van de authentieke sociaalartistieke ervaring.
Concluderend geeft een inspirerend, haalbaar en duurzaam online ontmoetingsplatform voor kunst- en
cultuurparticipatie deelnemers in de virtuele wereld de ruimte om zich vrij te bewegen en keuzes te maken
over waaraan en hoe zij willen deelnemen, en hoe ze zich daarbij wensen te presenteren. Hiermee worden
belemmeringen en vooroordelen uit de reële wereld opgeschort waarmee de sociaal-artistieke ervaring een
waardevolle en waardige mogelijkheid (capability) tot ontmoeten kan worden. Zo draagt een dergelijke
ervaring bij aan bewustwording van alle betrokkenen over hoe