Naar levensloopbestendige particuliere woningen: een integrale aanpak door MKB ondernemingen

Ouderen en andere groepen burgers met (dreigende) gezondheidsproblemen kunnen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen als er voldoende woningen geschikt zijn of relatief eenvoudig geschikt te maken zijn voor bewoning tot op hoge leeftijd. Het tijdig levensloopbestendig maken van particuliere woningen komt langzaam op gang in Nederland. In Horst aan de Maas, een gemeente waarin 80% van de woningen in particulier bezit is en slechts een fractie levensloopbestendig is, willen lokale MKB ondernemingen een integrale dienst ontwikkelen voor het levensloopbestendig maken van particuliere woningen. Een consortium van twee MKB ondernemingen (ComfortCreators en De Merwijck BouwIQ), de gemeente Horst aan de Maas en Zuyd Hogeschool / EIZT gaat samenwerken met een negental andere lokale MKB ondernemingen, de lokale Rabobank, particuliere woningbezitters, de HAN en diverse relevante (landelijke) organisaties aan de volgende onderzoeksvraag: Hoe ziet een integrale dienst (en tools) voor advisering over en realisatie van aanpassingen aan de woning in het kader van levensloopbestendigheid eruit, en welke strategieën werken om de doelgroep 40 t/m 70 jaar tot gebruik van de dienst en een investeringsbeslissing aan te zetten? Deze vraag wordt in 3 fasen (ontwikkelen/positioneren, testen en implementeren/opschalen) opgepakt met een variatie aan onderzoeksmethoden. Sterk wordt ingezet op het samenbrengen van perspectieven van MKB ondernemingen, particuliere woningbezitters en externe experts tot een integrale dienst van MKB ondernemingen en andere stakeholders (bank, gemeente), waarmee de particuliere woningbezitter zich “ontzorgd” voelt en eerder tot een preventieve woningaanpassing overgaat. Gegeven de vele en gevarieerde partners in dit project hebben wij er vertrouwen in dat we gezamenlijk in staat zijn dit te realiseren, niet alleen voor het gebied waar deze MKB ondernemingen het initiatief genomen hebben, maar zeker ook voor andere gebieden in Nederland. De nieuw ontwikkelde kennis wordt tevens gebruikt in het hoger onderwijs (o.a. Built Environment, Commercieel Management, Engineering, Ergotherapie, Facility Management).

Eindrapportage

Ouderen en andere groepen burgers met (dreigende) gezondheidsproblemen kunnen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen als er voldoende woningen geschikt zijn of relatief eenvoudig geschikt te maken zijn voor bewoning tot op hoge leeftijd. Het tijdig levensloopbestendig maken van particuliere woningen komt langzaam op gang in Nederland. In Horst aan de Maas, een gemeente waarin 80% van de woningen in particulier bezit is en slechts een fractie levensloop-bestendig is, wilden lokale MKB ondernemingen een integrale dienst ontwikkelen voor het levensloopbestendig maken van particuliere woningen. Een consortium van twee MKB ondernemingen (ComfortCreators en De Merwijck BouwIQ), de gemeente Horst aan de Maas en Zuyd Hogeschool werkte met een negental andere lokale MKB ondernemingen, de lokale Rabobank, particuliere woningbezitters, de HAN en landelijke organisaties samen aan de volgende onderzoeksvraag: Hoe ziet een integrale dienst voor advisering over en realisatie van aanpassingen aan de woning in het kader van levensloopbestendigheid eruit, en welke strategieën werken om de doelgroep 40 t/m 70 jaar tot gebruik van de dienst en een investeringsbeslissing aan te zetten? Deze vraag werd in drie fasen (ontwikkelen/ positioneren, testen en implementeren/ opschalen) opgepakt met een variatie aan onderzoeksmethoden. Het project leverde diverse producten op voor de opzet van een integrale dienst van bouw- en zorgprofessionals, zoals businessmodellen, een integrale procesbeschrijving, leidraden voor een adviesgesprek en interprofessioneel overleg. Daarnaast is een website opgezet (met een zelftest), welke in combinatie met een Facebookcampagne en informatievoorziening door lokale stakeholders tot meer bewustwording onder de doelgroep leidt over de urgentie en de mogelijkheden van het levensloopbestendig maken van de woning. Onderzoek (n=641) liet zien dat het merendeel van de bewoners in Horst aan de Maas het eens of zeer eens is met de boodschappen van de bewustwordingscampagne. Publicaties betreffen o.a. artikelen over percepties en wensen van woningbezitters over levensloopbestendigheid, de (economische) meerwaarde van levensloop-bestendige woningen vanuit het perspectief van makelaars, de effecten van een Facebook campagne en de potentie van samenwerking tussen bouwprofessionals en ergotherapeuten. Het project bracht brancheverenigingen Ergotherapie Nederland en Techniek Nederland bijeen om samenwerking tussen (comfort) installateurs en ergotherapeuten in de wijk te stimuleren en leverde onderwijsmateriaal op om studenten Built Environment en Ergotherapie te leren samenwerken op het gebied van levensloopbestendige woningen. Evenals andere maatschappelijke ontwikkelingen (zoals energieduurzaamheid) heeft preventief inzetten op levensloopbestendigheid van de woning tijd nodig om te landen in de maatschappij. In Horst aan de Maas zijn alle randvoorwaarden aanwezig om vanuit de kracht van ondernemers als motor, de communicatie naar woningbezitters verder ter hand te nemen en hen te ontzorgen bij het levensloopbestendig maken van de woning.
Het model Horst aan de Maas zou binnen andere gemeenten een geschikte aanpak kunnen zijn.