Ontwikkeling handreiking begeleiding overgang Entree arbeidsmarkt

In dit onderzoek ontwikkelen we een handreiking over begeleiding van en samenwerking rondom Entree-leerlingen (mbo-1) tijdens hun overgang van school naar werk. Om deze handreiking is gevraagd door begeleiders van regionale opleidingscentra voor mbo-onderwijs (ROC’s) en praktijkbegeleiders bij aanbieders van stages voor Entree-leerlingen.
De aanleiding voor dit project is de constatering van ROC’s en werkgevers die stageplekken aanbieden, dat voor een deel van de Entree-leerlingen de overgang van school naar werk ingewikkeld is, zowel door de vaardigheden die van hen verwacht worden, door de fase waarin ze zitten op weg naar volwassenheid, door hun nog niet afgeronde loopbaanoriëntatie als door soms problematische persoonlijke omstandigheden. Integrale begeleiding op maat tijdens hun transitie naar werk is daarom belangrijk. Betrokken professionals (begeleiders op ROC’s en praktijkbegeleiders) hebben behoefte geuit aan een methodische handreiking over de invulling van deze begeleiding en de noodzakelijke samenwerking tussen betrokken professionals. In dit ontwerpgerichte onderzoek ontwikkelen we deze handreiking samen met professionals en leerlingen. We werken hierbij samen met onze partners ROC Zadkine, ROC Albeda, MKB Rotterdam, Leerwerkloket Rijnmond en stagebedrijven.
Het ontwerpgerichte onderzoek start met een diagnosefase waarin praktijkkennis over passende begeleiding wordt geëxpliciteerd. Daarna wordt in co-creatie een methodische handreiking ontworpen en getest in de praktijk. Op basis hiervan worden de definitieve handreiking en een bijpassende onderbouwing met voorbeelden geproduceerd. De handreiking en de onderbouwing met voorbeelden worden naar de praktijk overgedragen op een regionale slotconferentie en landelijk verspreid via publicaties, de wetenschappelijke klankbordgroep, het lectorenplatform Breed Platform Arbeid en het expertisecentrum voor beroepsonderwijs ECBO.

Eindrapportage

Entree-onderwijs (mbo-1) bereidt studenten in één jaar voor op doorstroom naar mbo-2 of op uitstroom naar
betaald werk. Voor een deel van de studenten is de Entree-route complex, zowel door de verwachte
vaardigheden, door hun nog niet afgeronde loopbaanoriëntatie, als door problematische persoonlijke
omstandigheden. Integrale begeleiding op maat tijdens hun transitie naar werk is daarom belangrijk. Dit
project had als doel een methodische handreiking en bijbehorende onderbouwing met voorbeelden te
ontwikkelen over passende, integrale begeleiding van en samenwerking rondom Entree-studenten op school
en op de stageplek.
In samenwerking met ROC Zadkine, ROC Albeda, en verschillende stagebedrijven zijn de volgende
kenmerken van passende begeleiding vastgesteld: een goede relatie tussen begeleiders en studenten; het
aansluiten bij de behoeften van studenten; duidelijke verwachtingen; laagdrempeligheid; het stimuleren van
autonomie en zelfstandigheid; een positieve en progressiegerichte benadering en het vasthouden aan
doelen. Bij de samenwerking tussen begeleiders is het belangrijk dat er effectieve communicatie is; een
gemeenschappelijk beeld van de student; aansluiting bij de leerbehoeften van studenten; afstemming over
de pedagogische aanpak; helderheid over rollen en verantwoordelijkheden en dat elkaars expertise wordt
erkend en benut.
Op basis van deze kenmerken is een praktische handreiking ontwikkeld. Deze handreiking biedt begeleiders
methodische ondersteuning bij de begeleiding van Entree-studenten en stimuleert effectieve samenwerking
tussen onderwijs- en stagebegeleiders. Daarnaast zijn aanvullende tools ontwikkeld: checklists voor
individuele begeleiding en samenwerking, casussen, en een gespreksleidraad voor feedback. Deze tools zijn
gericht op het verbeteren van de begeleidingspraktijk en samenwerking rond Entree-studenten. Ze bevatten
praktijkvoorbeelden, citaten, en casussen gebaseerd op ervaringen.
Het onderzoek biedt inzichten en praktische hulpmiddelen voor het verbeteren van de overgang van school
naar werk voor Entree-studenten. De handreiking, tools en het onderzoeksrapport zijn beschikbaar op
www.hr.nl/KansrijkeEntree.