Ruimte voor PA en VS in arbeidsgerelateerde zorg?

Door oplopende wachtlijsten voor bedrijfsartsen, tekort aan bedrijfsartsen, sterk verwachte toename van de zorgvraag en veranderende focus van reactieve naar preventieve zorg is de urgentie om de arbeidsgerelateerde zorg anders te organiseren hoog. Een van de manieren om deze zorg anders te organiseren is het inzetten van Physician Assistants (PA) en Verpleegkundig Specialisten (VS) die taken kunnen overnemen van bedrijfsartsen, met focus op proactieve/preventieve zorg.
Op dit moment werken ongeveer 20 PA/VS in de arbeidsgerelateerde zorg. Uit gesprekken met PA/VS, maar ook met bedrijfsartsen en onderzoekers in de bedrijfsgeneeskunde blijkt een grote diversiteit aan taken van de PA/VS in arbeidsgerelateerde zorg en daarmee onduidelijkheid over op welke wijze de PA/VS het meest optimaal bijdraagt aan toekomstbestendige arbeidsgerelateerde zorg.
Het doel van dit project is kennis verzamelen over de optimale invulling van de functie van PA/VS en mogelijkheden voor brede implementatie van de PA/VS in arbeidsgerelateerde zorg in relatie tot de arboverpleegkundige en bedrijfsartsen. Daarnaast is een belangrijk doel om het samenwerkingsverband tussen partners te verstevigen door expertises en netwerken te bundelen.
Deze doelen worden behaald door netwerkbijeenkomsten en het afnemen van interviews. Met deze kennis en het samenwerkingsverband wordt beoogd om een artikel en infographic te ontwikkelen en een projectaanvraag te schrijven om de PA/VS te ondersteunen bij het invullen van hun functie binnen de arbeidsgerelateerde zorg.
Partners hebben in wisselende samenstelling in verschillende consortia in de afgelopen jaren met elkaar samengewerkt, maar nog niet in een consortium rondom het thema PA/VS arbeidsgerelateerde zorg. Het project vindt plaats onder leiding van een associate lector met expertise in positionering PA/VS en een lector met expertise in arbeidsgerelateerde zorg. Zij werken in een consortium samen met opleidingen, beroepsverenigingen, een hoogleraar bedrijfskunde en twee arbodiensten (MKB) waar PA/VS werkzaam zijn.

Eindrapportage

Door een groeiend tekort aan bedrijfsartsen staat de bedrijfsgezondheidszorg al jaren onder druk. In een veranderende kijk op bedrijfsgezondheidszorg, met meer oog voor preventie en duurzame inzetbaarheid, is goede kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg van belang.
Met de inzet van de physician assistant (PA) en verpleegkundig specialist (VS) kan de zorg anders georganiseerd worden. Op dit moment werken enkele tientallen PA’s en VS’en in de bedrijfsgezondheidszorg. De manier waarop zij worden ingezet is echter heel divers. Ook wordt er heel verschillend over gedacht.

Onderzoeksvraag
Hoe kunnen de PA en VS, naast andere arboprofessionals, invulling geven aan een functie binnen de bedrijfsgezondheidszorg? Met als doel maximaal bijdragen aan de toegankelijkheid en kwaliteit van de bedrijfsgezondheidszorg?

In een verkennende kwalitatieve studie is informatie opgehaald bij diverse professionals, waaronder PA, VS, bedrijfsarts, arboverpleegkundige, arbodeskundige, arbodienst manager en werkgever. Er zijn 23 semi-gestructureerde interviews afgenomen.

Meerwaarde PA en VS
De deelnemers aan het onderzoek gaven aan dat de PA en VS bij kunnen dragen aan de kwaliteit en toegankelijkheid van de bedrijfsgezondheidszorg vanwege de combinatie van werkervaring op psycho-sociaal vlak en gedegen vaardigheid in medisch redeneren. Ook de BIG-registratie van PA en VS lijkt een pré. De meerwaarde van de PA en VS is ook dat zij deel uitmaken van een team van verschillende arboprofessionals.

Voorwaarden voor een geslaagde inzet van een PA en VS zijn onder meer:
• een goed overeenkomende visie, kennis en ervaring met bedrijfsgezondheidszorg;
• wederzijds vertrouwen met andere arboprofessionals;
• heldere samenwerkingsafspraken;
• wijzigingen van de huidige wetgeving.

Om taakherschikking meer op de kaart te zetten in de bedrijfsgezondheidszorg is bewustwording nodig, maar ook open gesprekken met diverse belanghebbende partijen. Daarnaast is het advies om een pilot te organiseren, als voorloper op een eventuele wetswijziging.