Samenwerken met familie op de IC: werkt het? Effectief samenwerken met familie op de Intensive Care

Per jaar worden ruim 80.000 mensen in Nederland opgenomen op een Intensive Care (IC) afdeling. Dit zorgt voor veel angst, stress en machteloosheid bij patiënten en hun naasten. Ongeveer de helft van de patiënten heeft na een IC-opname langdurige en zelfs blijvende klachten op lichamelijk, cognitief, psychisch en maatschappelijk vlak, het Post-Intensive-Care-Syndroom (PICS). Ook familie/naasten ervaren vaak negatieve gevolgen als angst en stress, PICS-Familie. Door familie tijdens de IC-opname te laten participeren kan deze angst en machteloosheid verminderen en hen voorbereiden op een rol als mantelzorger. Momenteel wordt familieparticipatie op de IC zeer gevarieerd toegepast, mede afhankelijk van de individuele verpleegkundige, naaste of omstandigheden van patiënt of afdeling.
Om familieparticipatie te stimuleren is in een eerder project een werkwijze/keuzemenu ontwikkeld dat professionals helpt naasten uit te nodigen te participeren. Deze is toepasbaar gebleken voor zowel professionals, naasten als patiënten. Er is echter niets bekend over de effectiviteit en veiligheid van familieparticipatie op de IC. Deze onduidelijkheid en gebrek aan evidence over effectiviteit maakt IC-professionals handelingsverlegen en terughoudend het keuzemenu te gebruiken. Zij hebben gevraagd hen te ondersteunen zodat ze bewezen effectieve handvatten krijgen om familieparticipatie in de basiszorg op de IC in te zetten.
Volgens een stepped wedge design wordt op 6 IC’s in Nederland na training het keuzemenu geïmplementeerd. Effectmaten zijn tevredenheid bij familie, patiënten en professionals, veiligheid, patiëntuitkomsten, impact en benodigde tijd.
Dit project levert een evidence based werkwijze voor professionals, die getest is op toepasbaarheid, effectiviteit en veiligheid. Daarmee kan familie in een spannende omgeving op de IC participeren in de zorg en wordt de handelingsverlegenheid van IC-professionals om familie daartoe uit te nodigen opgeheven.
In dit project werken HAN samen met 6 IC’s in Nederland, de beroepsvereniging voor IC verpleegkundigen, patiëntenorganisatie IC Connect/FCIC en 2 kennispartners. Alle partners verspreiden ontwikkelde kennis en producten via hun netwerk.

Eindrapportage

Per jaar worden ruim 76.000 mensen in Nederland
opgenomen op een Intensive Care (IC) afdeling. Dit zorgt
voor veel angst, stress en machteloosheid bij patiënten en
hun naasten. Ongeveer de helft van de patiënten heeft na
een IC-opname langdurige en zelfs blijvende klachten op
lichamelijk, cognitief, psychisch en maatschappelijk vlak,
het Post-Intensive-Care-Syndroom (PICS). Ook
familie/naasten ervaren vaak negatieve gevolgen als
angst en stress, PICS-Familie. Door familie tijdens de ICopname uit te nodigen te participeren in de zorg kan deze
angst en machteloosheid verminderen en hen
voorbereiden op een rol als mantelzorger. Voor dit project
werd familieparticipatie op de IC zeer gevarieerd
toegepast, mede afhankelijk van de individuele
verpleegkundige, naaste of omstandigheden van patiënt of
afdeling.
Om familieparticipatie te stimuleren werd eerder een
werkwijze/keuzemenu ontwikkeld dat professionals en
naasten helpt familieparticipatie mogelijk te maken. In dit
project is volgens een stepped wedge design op 7 IC’s in
Nederland na training het keuzemenu geïmplementeerd.
Toepassing van dit gestandaardiseerd programma om
familieparticipatie te vergemakkelijken bij communicatie,
amusement / afleiding, comfort, persoonlijke verzorging,
ademhaling, mobilisatie en voeding veranderde de
cognitieve en psychische gevolgen bij familieleden niet
t.o.v. de periode voor implementatie. De tevredenheid
bleef enorm hoog (rapportcijfer 9). IC-zorgverleners
rapporteerden meer duidelijkheid, kennis en vaardigheden
bij familieleden en IC-zorgverleners om te participeren en
meer gemak om familie uit te nodigen en te betrekken.
Luister ook de podcast die gemaakt is nav dit project
https://open.spotify.com/episode/6jdOdoBEoV4bdb8YcOU
35s?si=hQg8JxC-RZqVkxdHetrg3w