Vaktherapie online: VR Health Experience

Door COVID-19 hebben professionals in de geestelijke gezondheidszorg gemerkt dat online kunnen werken van belang is voor het bieden van continuïteit van zorg. Online therapie geven lijkt in de toekomst niet meer weg te denken.
Uit een enquête onder vaktherapeuten (maart, 2020, N = 281) bleek dat vaktherapeuten zich onvoldoende bekwaam voelen om online vaktherapie te kunnen aanbieden; 91% van hen geeft aan `helemaal/ bijna geen’ ervaring te hebben met online werken. Ook missen zij voor hen geschikte digitale tools.
Een eerste pilottraining in online vaktherapie bieden, ontwikkeld in een eerder project van slechts drie maanden, liet zien dat vaktherapeuten op deze manier hun kennis en vaardigheden kunnen vergroten. De vaktherapeuten werden vaardiger en ontwikkelden kennis. Tegelijkertijd werd duidelijk dat zowel de methodiek als het prototype van de virtuele multi-player vaktherapieruimte waarin ervaringsgericht gewerkt kan worden verder doorontwikkeld zou moeten worden. Uniek aan deze VR-therapieruimte is dat de cliënt vanuit zijn eigen huis aan de therapie kan deelnemen en de therapeut tegelijkertijd in dezelfde VR-ruimte aanwezig is. Deze kan zo zijn specifieke interventies op afstand toepassen. Tot nu toe zijn er enkel VR-interventies bekend in de internationale literatuur waarbij de cliënt in een VR ruimte oefent, terwijl de therapeut vanaf buiten de techniek verzorgt.
Door te werken in de VR-vaktherapieruimte kunnen vaktherapeuten continuïteit van behandeling bieden, zeker in tijden waarin mogelijkheden beperkt worden en cliënten het extra nodig hebben.

Eindrapportage

In de periode november 2021-november 2022 hebben 16 vaktherapeuten actief deelgenomen
aan het actieonderzoek. Hierbij zijn zij getraind in het vaardig worden van VR om vervolgens op
basis van die kennis hun wensen aan te geven voor vaktherapeutische mogelijkheden binnen de
aan te passenapplicatie aan gebruikerswensen VR Health Experience (VRhExp), een interactieve
multi-player VR-applicatie voor vaktherapie. De uitvoerende ICT-professionals hebben zoveel
mogelijk van deze wensen gerealiseerd zoals een piano, een 3D-tekentool, een basketbalveld,
een relax ruimte, spelmateriaal en een podium. Uiteindelijk hebben ruim 100 verschillende
(inter)nationale vaktherapeuten en andere geïnteresseerden kennisgemaakt met de VR Health
Experience en de mogelijkheden hiervan. Dit alles heeft geleid tot een set aan
basismogelijkheden waardoor het geven van vaktherapie digitaal, op afstand, mogelijk is. Vanuit
het werkveld, studenten en cliënten is er positief gereageerd op deze innovatie. Het projectteam
heeft zich gericht op meerdere onderzoekselementen: de ontwikkeling van VRhExp, de mening
van vaktherapeutische experts, studenten en andere beroepsprofessionals t.a.v. de
(on)mogelijkheden van VR en vaktherapie. Als derde element heeft het projectteam zich gericht
op het ontwikkelen van een roadmap voor VR en Vaktherapie. Deelnemende vaktherapeuten
gaven in de enquêtes aan dat zij zichzelf nog onvoldoende bekwaam voelen, maar zich wel
steeds meer bekwaam voelen in het geven van online vaktherapie. Door onder andere veel te
oefenen en hierdoor vaardiger te worden, ontstonden er bij de vaktherapeuten tijdens het
oefenen met VRhExp allerlei ideeën. Nadat dit project is afgerond in november 2022, zal er
voortgang gegeven worden aan het project. Dit wordt gedaan door het verder ontwikkelen en
optimaliseren van VRhExp, de start van een VRhExp opleiding in september '22 én de ambitie
om er een in het voorjaar 2023 nog een te starten. VRhExp wordt daarnaast ook aangeboden op
de opleiding Vaktherapie bij de HAN Nijmegen in zowel de bachelor als master. Door het
inzetten van VRhExp bij de HAN en het geven van opleidingen aan vaktherapeuten, wordt er
gewerkt aan het ontwikkelen van methodiekontwikkeling.