Voorkomen voedselverspilling

De Verenigde Naties heeft als streefdoel vastgesteld om voedselverspilling te halveren in het jaar 2030 ten opzichte van 2015. Als lid van de Europese Unie heeft Nederland zich verbonden aan het realiseren van dit streefdoel. Bedrijven in de voedselketen hebben behoefte aan inzichten en handelingsperspectieven om voedselverspilling te voorkomen in de praktijk. Het verkrijgen van inzichten in de (indirecte) effecten van handelingen, timing en besluiten tijdens het productieproces zijn van cruciaal belang. Om een concrete invulling te geven aan het voorkomen en verminderen van voedselverspilling, hebben de hogescholen Aeres, Inholland, HAS en HZ en MBO Lentiz samen met bedrijven en platform- en maatschappelijke organisaties dit projectvoorstel opgesteld. In dit project worden bedrijven uit de AGF-, zuivel- en vleesketen actief betrokken om inzicht te krijgen in de mate en oorzaken van voedselverspilling op ketenniveau. Vervolgens worden er praktische handelingsperspectieven toegepast om op ketenniveau maatregelen te nemen om voedselverspilling te voorkomen. Opgedane kennis en tools worden benut door het werkveld en onderwijs. Hiermee levert het groene onderwijs een bijdrage aan de actualisatie van het curriculum; studenten worden hierdoor bewust en competent gemaakt als duurzame agrarische ondernemers en professionals in de agri-foodsector.

Eindrapportage

De resultaten van project Voorkomen voedselverspilling in de keten geven inzicht in de hoeveelheid en oorzaken van voedselverspilling in AGF-, vlees- en zuivelketens. Ook heeft het project bijgedragen aan handelingsperspectieven en kennisverspreiding voor het verminderen van verspilling op ketenniveau. De vier hogescholen Aeres Hogeschool, HAS Green Academy, HZ University of Applied Science en Inholland hebben samen met bedrijven, branch- en netwerkorganisaties en kennisinstellingen twee jaar intensief samengewerkt, waarbij de kracht van het project zat in de brede samenstelling van de projectdeelnemers.
Deze intensieve samenwerking heeft geresulteerd in mooie resultaten binnen de vier werkpakketten.
Het meten van voedselverspilling is gedaan in werkpakket één. Zes casestudies zijn uitgevoerd waarbij bedrijfsspecifieke processen en gegevens zijn geanalyseerd en per ketens hotspots zijn gedefinieerd. Ook is in werkpakket één aan de hand van een literatuurstudie naar reeds bestaande monitoringstools een SWOT-analyse opgesteld en een publicatie geschreven. Dit alles heeft geleid tot een monitoringstool met handleiding die per bedrijfssituatie aanpasbaar is en hierdoor makkelijk bruikbaar is.
In werkpakket twee, stond de systeemanalyse centraal, het verzamelen, vergelijken en analyseren van de keten. Bij systeemanalyse, staat het begrijpen van het probleem aan de basis van het oplossen ervan. Mentale modellen, het anders denken over voedselverspilling, vormt daarbij de basis, waarbij de werkelijke zichtbare en onzichtbare oorzaken in kaart zijn gebracht om interventies voor te stellen.
Synthese van de interventies en implementatie bij bedrijven was de kern van werkpakket drie, waar samenwerken in de keten belangrijk was. Dit samenwerken, vraagt om een aantal zorgvuldige stappen die eerder in het project opgepakt zijn. De diagnose via de ijsbergaanpak het ontwikkelen van oplossingen waarbij co-creatie belangrijk is, testen en evalueren.
Uiteindelijk is alle opgedane kennis beschikbaar gesteld voor onderwijs, werkveld en de onderzoeksgemeenschap. (282 woorden)